عمل اسلیو معده یکی از روش‌های جراحی لاغری پرطرفدار است که در آن بخش بزرگی از معده برداشته می‌شود. این جراحی با هدف کاهش وزن و کنترل مشکلات مرتبط با چاقی انجام می‌شود. با این حال، یکی از مشکلات رایجی که پس از این عمل ممکن است برای بیماران به وجود آید، سرگیجه است. این عارضه به دلایل مختلفی می‌تواند بروز کند و به‌ویژه در روزهای ابتدایی بعد از جراحی شایع است. در این مقاله، علل، عوارض و راه‌های پیشگیری از سرگیجه بعد از عمل اسلیو معده بررسی می‌شود.
علل سرگیجه بعد از عمل اسلیو معده
۱. عدم تعادل مواد شیمیایی در بدن
یکی از دلایل شایع سرگیجه پس از عمل اسلیو معده، عدم تعادل مواد شیمیایی در بدن است. این مشکل بیشتر به دلیل تغییرات رژیم غذایی و سبک زندگی بعد از جراحی ایجاد می‌شود. پس از عمل، ممکن است بیماران فاصله زیادی بین وعده‌های غذایی و مصرف مایعات داشته باشند. این امر می‌تواند منجر به کاهش سطح مواد مغذی و مایعات در بدن شود که در نهایت باعث بروز سرگیجه و ضعف می‌گردد. مطالعات مختلف نشان داده‌اند که در بیشتر بیماران این مشکل به‌طور موقت است و با بهبود تغذیه و مصرف منظم مایعات، رفع می‌شود.
۲. کمبود الکترولیت‌ها
الکترولیت‌ها مانند پتاسیم، سدیم و کلر نقش مهمی در حفظ تعادل آب و نمک در بدن دارند. پس از عمل اسلیو معده، ممکن است میزان این الکترولیت‌ها کاهش یابد که باعث بروز سرگیجه شود. برای پیشگیری از این مشکل، مصرف مواد غذایی غنی از الکترولیت و نوشیدن مقدار کافی مایعات (به‌ویژه آب) ضروری است.
۳. افت قند خون (هایپوگلیسمی واکنشی)
افت قند خون یا هایپوگلیسمی یکی دیگر از علل رایج سرگیجه بعد از عمل اسلیو معده است. این مشکل می‌تواند تا یک سال پس از جراحی نیز ادامه یابد. علائم افت قند خون شامل لرزش، سرگیجه، گیجی و در برخی موارد افت هوشیاری است. این وضعیت معمولاً ۱.۵ تا ۳ ساعت پس از صرف غذا اتفاق می‌افتد. یکی از دلایل اصلی آن، کاهش مصرف غذا و تغییر الگوی مصرف غذایی بعد از عمل است که باعث افزایش حساسیت بدن به انسولین می‌شود. این امر منجر به کاهش سریع قند خون و در نهایت سرگیجه می‌شود.
۴. عدم تحمل ارتواستاتیک
عدم تحمل ارتواستاتیک یک حالت است که فرد پس از ایستادن دچار سرگیجه، تاری دید و ضعف می‌شود. این مشکل معمولاً در هفته‌ها و ماه‌های اولیه پس از عمل مشاهده می‌شود و ممکن است به دلیل کاهش فعالیت سیستم عصبی سمپاتیک و افت فشار خون ایجاد گردد. مطالعات نشان داده‌اند که بسیاری از بیماران جراحی‌شده با مشکل افت فشار خون در حالت ایستاده روبرو می‌شوند.
۵. نشتی دستگاه گوارش
یکی از عوارض نادر اما جدی بعد از عمل اسلیو معده، نشتی از دستگاه گوارش است. در این حالت، محتویات معده یا اسید معده به خارج از معده نشت می‌کند که می‌تواند باعث بروز سرگیجه، درد شکمی، تب، تند شدن ضربان قلب و تنگی نفس شود. این مشکل نیاز به بررسی و درمان فوری دارد و در برخی موارد ممکن است نیاز به جراحی اضافی داشته باشد.
۶. سندرم دامپینگ
سندرم دامپینگ زمانی رخ می‌دهد که مواد غذایی به‌طور مستقیم و بدون هضم شدن از معده به روده کوچک وارد شوند. این پدیده می‌تواند منجر به سرگیجه، نفخ، اسهال و تغییرات در ضربان قلب و فشار خون شود. در درمان این سندرم، تغییرات رژیم غذایی از جمله پرهیز از مصرف مایعات بلافاصله پس از غذا و تقسیم وعده‌های غذایی به تعداد بیشتری توصیه می‌شود.
۷. کمبود مواد مغذی
کمبود ویتامین‌ها و مواد معدنی پس از جراحی اسلیو معده شایع است. این کمبودها می‌تواند منجر به ضعف، بی‌ثباتی و سرگیجه شود. کمبود ویتامین B12 و آهن از جمله مواردی است که می‌تواند بر سیستم عصبی تأثیر منفی بگذارد. به‌ویژه کمبود آهن می‌تواند منجر به فقر آهن و احساس خستگی و ضعف عمومی شود. برای مقابله با این مشکلات، مصرف مکمل‌های ویتامین و مواد معدنی و رعایت رژیم غذایی متعادل ضروری است.
پیشگیری و درمان سرگیجه بعد از عمل اسلیو معده
برای کاهش و پیشگیری از سرگیجه بعد از عمل اسلیو معده، رعایت نکات تغذیه‌ای و پزشکی ضروری است. این نکات شامل موارد زیر می‌شود:
- مصرف مایعات کافی: نوشیدن آب و مایعات به‌طور منظم و کافی کمک می‌کند تا تعادل مواد شیمیایی و الکترولیت‌ها در بدن حفظ شود.
- رژیم غذایی متعادل: مصرف مواد غذایی غنی از پروتئین، ویتامین‌ها و مواد معدنی می‌تواند از کمبودهای تغذیه‌ای جلوگیری کند. همچنین تقسیم وعده‌های غذایی به تعداد بیشتری از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است.
- استفاده از مکمل‌ها: مصرف مکمل‌های ویتامین B12، آهن و الکترولیت‌ها می‌تواند به جلوگیری از بروز سرگیجه کمک کند.
- ورزش‌های سبک: فعالیت‌های بدنی منظم می‌تواند به بهبود وضعیت عمومی بدن و کاهش علائم سرگیجه کمک کند.
- کنترل قند خون: رعایت فاصله مناسب بین وعده‌های غذایی و مصرف غذاهای کم قند می‌تواند از افت قند خون جلوگیری کند.
در نهایت، با رعایت این نکات و تحت نظر پزشک بودن، می‌توان از بروز بسیاری از مشکلات مرتبط با سرگیجه بعد از عمل اسلیو معده جلوگیری کرد و کیفیت زندگی بیماران را بهبود بخشید.
منبع
https://dr-mmoosavi.com/%d8%b9%d9%85%d9%84-%d8%a7%d8%b3%d9%84%db%8c%d9%88-%d9%85%d8%b9%d8%af%d9%87/